التعلیل بالحمل علی المعنی فی کتاب سیبویه
نویسندگان
چکیده مقاله:
بعد أن فرغ علماء النحو من جمع المادة اللغویة التی أرادوا تقعیدها من وسط شبه الجزیرة العربیة، و بعد أن نسقوها و صنفوها تحت عناوین بارزة تستغرق جمیع مناحی الکلام العربی و مرافقه، بعد القیام بکل تلک المراحل المنهجیة اعتقدوا بوجود مرحلة منهجیة أخری أوجبوا علی أنفسهم إنجازها و القیام بها، و هذه المرحلة هی عملیة التعلیل؛ فذکروا لکل ظاهرة من ظواهر اللغة، ولکل مسألة من مسائل النحو و الصرف علة لتساعد علی سرعة الفهم و تسهیل عملیة التعلم و التعلیم. لکنهم لم یتزمتوا فی القول بحتمیة العلل التی ذکروها. بل صرحوا باحتمالیتها و عدم قطعیتها، و لقد اتصفت التعلیلات التی وردت فی کتاب سیبویه بأنها نابعة من حس لغوی مستنبط من استعمالات کلامیة مختلفة باختلاف المعانی و الأحوال الکلامیة. وقد خصصت هذه المقالة لشرح أمثلة للتعلیل بالحمل علی المعنی منتخبة من کتاب سیبویه.
منابع مشابه
دراسة قواعد العلاقات النحویة فی کتاب سیبویه (علی ضوء المنهج الوصفی)
المنهج الوصفی منهج من المناهج العلمیة فی البحث، و یقوم على اتباع خطوات منظّمَة فی معالجة الظّواهر والقضایا. وهو نمط من أنماط التفکیر العلمی و طریقة من طرق العمل یُعتَمَد من أجل تنظیم العمل العلمی والدّراسة والتحلیل لبلوغ الأهداف المطلوبة من البحث. و یمتاز عن باقی المناهج بتتبعِه للظاهرة المدروسة بالاستناد إلى معلومات تتعلق بالظّاهرة، فی زمن معیّن أو فترات زمنیة مختلفة، للنّظرِ إلیها فی أبعادها المختلفة وتط...
متن کاملدراسة قواعد العلاقات النحویة فی کتاب سیبویه (علی ضوء المنهج الوصفی)
المنهج الوصفی منهج من المناهج العلمیة فی البحث، و یقوم علی اتباع خطوات منظّمَة فی معالجة الظّواهر والقضایا. وهو نمط من أنماط التفکیر العلمی و طریقة من طرق العمل یُعتَمَد من أجل تنظیم العمل العلمی والدّراسة والتحلیل لبلوغ الأهداف المطلوبة من البحث. و یمتاز عن باقی المناهج بتتبعِه للظاهرة المدروسة بالاستناد إلی معلومات تتعلق بالظّاهرة، فی زمن معیّن أو فترات زمنیة مختلفة، للنّظرِ إلیها فی أبعادها المختلفة وتط...
متن کاملالتعلیل فی قواعد اللغة العربیة
من الواضح ان العرب منذ القدم قد إهتمّ بظاهرة التعلیل و هذا الاهتمام ص ان ال ل غ ة ال ع رب ی ةعن الخطأ . فالغرض من هذا البحث هو دراسة هذه الظاهرة من خلال الکتب النحویة المخ ت ل ف ة والنظر الی آراء المخالفین و الموافقین لها . فحینما نراجع الی تاری خ ال ن ح و ن ری ب ع ض ال ن ح اةیرفضون استخدام التعلیل فی اللغة لانه بعیدة عن طبیعة اللغة و العربی لا یحتاج الیها فی ط ری قتعلیم اللغة العربیة و تعلّمها و...
متن کاملالتعلیل فی قواعد اللغة العربیة
من الواضح ان العرب منذ القدم قد إهتمّ بظاهرة التعلیل و هذا الاهتمام ص ان ال ل غ ة ال ع رب ی ةعن الخطأ . فالغرض من هذا البحث هو دراسة هذه الظاهرة من خلال الکتب النحویة المخ ت ل ف ة والنظر الی آراء المخالفین و الموافقین لها . فحینما نراجع الی تاری خ ال ن ح و ن ری ب ع ض ال ن ح اةیرفضون استخدام التعلیل فی اللغة لانه بعیدة عن طبیعة اللغة و العربی لا یحتاج الیها فی ط ری قتعلیم اللغة العربیة و تعلّمها و...
متن کاملابو سعید سیرافی و شرح کتاب سیبویه
در هر زبانی، تدوین قواعد زبان پس از گفتار ، امری اجتناب ناپذیر شد و زبان عربی نیز از این قاعده مستثنی نبود. پس از پایگذاری علم نحو ، اندیشمندان بسیاری به تکمیل، توضیح و تألیف در این زمینه اقدام کردند از جمله سیبویه کتابی در مسایل نحو نوشت . به دلیل اهمیت این کتاب دستور نویسان و اندیشمندان بسیاری از جمله ابو سعید سیرافی - نحوی برجستة سدة 4 ق – به شرح آن پرداختند. وی علاوه برتوضیح و تفسیر گستردة...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 3 شماره 1
صفحات 69- 84
تاریخ انتشار 2011-07-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023